Εκτός κι αν ζείτε σε έναν άλλο μακρινό πλανήτη, μονό τότε δεν θα έχετε αντιληφθεί ή ακούσει κάτι για αυτή την ταινία. Οι «Αγώνες Πεινάς» είναι αυτό που ονομάζω εγώ «σκεπτόμενο μπλοκμπάστερ». Και τι εννοώ με αυτό. Είτε πιστεύετε ότι το «Transformers» είναι σκουπίδι, είτε ταινιάρα, πρέπει να παραδεχτείτε ότι η κεντρική ιδέα της ταινίας είναι: «Τα ρομπότ είναι τέλεια ειδικά όταν σπάνε πράγματα». Είναι δηλαδή ταινίες που το μόνο που σου προσφέρουν είναι η καθαρή διασκέδαση και υπερθέαμα. Κάτι που δεν το κρίνω ως αρνητικό, απλά λέω ότι υπάρχει και η άλλη μεριά. Η μεριά του υπερθεάματος σε συνδυασμό με μια ιστορία με μηνύματα. Ταινίες όπου οι χαρακτήρες και οι αποφάσεις τους οδηγούν την ιστορία. Και οι «Αγώνες Πείνας» είναι ακριβώς αυτό.
Οι σημαντικότερες ταινίες επιστημονικής φαντασίας τείνουν να μένουν αξέχαστες όταν έχουν κάτι περισσότερο από ρομπότ, διαστημικά σκάφη και γενικά την απεικόνιση του μέλλοντος. Αυτό που τις καθιστά αξιοσημείωτες είναι οι ιδέες και έννοιες, μικρές ή μεγάλες, που παρουσιάζονται σε αυτές. Αν καταφέρνουν να το κάνουν αυτό με έναν τρόπο μοντέρνο και διασκεδαστικό, τότε τόσο το καλύτερο. Αυτός είναι ένας λόγος που 35 χρόνια αργότερα εξακολουθούμε να θαυμάζουμε το «Star Wars». Η τριλογία της Suzanne Collins ανήκει στην ίδια κατηγορία. Μια επική περιπέτεια με κοινωνικά σχόλια και επικεφαλή μια ηρωίδα, την Katniss Everdeen (Jennifer Lawrence), με την οποία ο καθένας μπορεί να συσχετιστεί. Ωστόσο, υπάρχει, δικαιολογημένα, ανησυχία για το πώς το βιβλίο θα μεταφερθεί στην μεγάλη οθόνη αφού, περισσότερο από ότι στο «Χάρι Πότερ» και το «Λυκόφως», ο αποκλεισμός ακόμα κι ενός μεμονωμένου στοιχείου θα μπορούσε να ανατρέψει την άψογα κατασκευασμένη ισορροπία μεταξύ φαντασίας και ρεαλισμού, που η Collins έχει δημιουργήσει. Δεν υπάρχει λόγος να φοβάστε, όμως, αφού οι «Αγώνες Πείνας» νομίζω είναι ότι ένας πιστός αναγνώστης θα μπορούσε να ζητήσει, αλλά ακόμα περισσότερο είναι το είδος της ταινίας που υπόσχεται μια πραγματικά εξαιρετική τριλογία. Με τα στούντιο του Χόλιγουντ να προσπαθούν να προσαρμόσουν κάθε ημι-δημοφιλές μυθιστόρημα με την ελπίδα της δημιουργίας του επόμενου «Λυκόφως», ελάχιστες από τις ταινίες θα καταλήξουν να έχουν την πολυπλοκότητα και το βάθος έτσι ώστε να αντέξουν στη δοκιμασία του χρόνου. Το συγκεκριμένο είναι στη σωστή κατεύθυνση, αφού και πολύ καλή ταινία είναι και απευθύνεται στο ευρύτερο δυνατό κοινό. Υπάρχει αρκετός έρωτας έτσι ώστε να έχουν οι άνθρωποι κάτι να εξεγείρονται (να περιμένετε τη δημιουργία ομάδων τύπου «Team Peeta»), με τη δράση να είναι εξίσου έντονη και αποτελεσματική χωρίς να είναι υπερβολικά γραφική.
Τα εύσημα πηγαίνουν άμεσα στον Gary Ross, μια φαινομενικά περίεργη επιλογή για σκηνοθέτη, που τελικά αποδεικνύεται ότι ήταν και η σωστή. Ευρύτερα γνωστός για ταινίες όπως το Το Μεγάλο Φαβορί και το εντυπωσιακό Pleasantville, ο Ross κάνει κάτι πολύ διαφορετικό σε σχέση με ότι έχει κάνει πριν. Η ιστορία ξεκινά με έναν απλά διατυπωμένο πρόλογο που μας εισάγει στη γραμμή σκέψης που επιτρέπει κάτι σαν τους Αγώνες Πείνας να υπάρχει. Δεν υπάρχει απαιτούμενη ανάγνωση του μυθιστορήματος πριν από την είσοδο στον κινηματογράφο προκειμένου να «την καταλάβεις» και είναι πολλά περισσότερα από όλες τις «το αγαπημένο σας βιβλίο τώρα και με εικόνες» ταινίες που γυρίζονται και μοιάζουν να αποτελούν το αποδεκτό πρότυπο. Η ταινία του Ross καταφέρνει να δημιουργήσει ένα δικό της καθορισμένο σύμπαν, γεμάτο με πραγματική συγκίνηση, ζωντανούς χαρακτήρες και μια απτή αίσθηση της απόγνωσης και της φθοράς. Αυτός ο κόσμος αιμορραγεί με σκληρότητα, από την οποία ο σκηνοθέτης δεν υποχωρεί ποτέ. Ακόμη και πολυτέλεια απεικονίζεται ως σχεδόν καταπιεστική. Τα πλάνα χειρός που χρησιμοποιούνται σε όλη την ταινία, προσδίδουν μια αίσθηση αληθοφάνειας και είναι πιο χρήσιμα στις στιγμές της βίας, μιας βίας που ο Ross καταφέρνει να απεικονίσει με έναν πραγματικό αλλά συγκρατημένο τρόπο. Είναι σαφές, όμως, ότι ιδιαίτερη προσοχή έχει δοθεί και στο καστ της ταινίας. Σε έναν ρόλο που είναι πολύπλευρος κι απαιτητικός σωματικά, η Jennifer Lawrence διαπρέπει. Από τη ψυχρή θέληση της να επιβιώσει μέχρι τη στοργή και την αγάπη της για τους ευάλωτους, η Lawrence είναι πραγματικά μοναδική στη μετάδοση συναισθημάτων μέσα από τα μάτια της κι αποτυπώνει τις αντικρουόμενες πλευρές της φύσης της Katniss τέλεια. Τα μάτια της είναι ο καθρέφτης της ψυχής της Katniss. Κινείται ανάμεσα σε κάθε συναίσθημα με τόση ευκολία που πραγματικά σε μαγνητίζει. Ο Woody Harrelson και η Elizabeth Banks επίσης εντυπωσιάζουν ως μέντορες των αφιερωμάτων της District 12. Σωστή επιλογή κι ο Hutcherson ως ο χαρισματικός κι ευαίσθητος Peeta, ο Tucci ως Caesar Flickerman κι ο Sutherland ως πρόεδρος Snow. Στην πραγματικότητα, για τους λάτρεις του μυθιστορήματος είναι δύσκολο να ξεχωρίσεις έναν χαρακτήρα που δεν έχει γίνει σωστή επιλογή ηθοποιού.
Ενώ η ταινία είναι απόλυτα απολαυστική κι έντονα συναρπαστική, το σημαντικότερο προσόν της είναι ότι μοιάζει πολύ περισσότερο σαν ένα σοβαρό δράμα παρά μια υπερπαραγωγή του καλοκαιριού. Ασχολείται με θέματα όπως εκείνα της αυτοθυσίας, της θνησιμότητας και της εξέγερσης με έναν ευαίσθητο και ορθό τρόπο. Ακόμα και οι λίγες στιγμές τυποποιημένου θεάματος χρησιμοποιούνται τέλεια, είτε για να αποδείξουν ποσό ξενική μοιάζει η Capitol στην Katniss ή ως ένα εργαλείο για να τονιστεί η αντίδρασή της στα γεγονότα που λαμβάνουν χώρα. Τα αλληγορικά στοιχεία της ιστορίας, δε, εκτελούνται θαυμάσια, όπως η ριάλιτι τηλεόραση ως ένας τρόπος κρατικού ελέγχου, με τους μη έχοντες να σκοτώνουν ο ένας τον άλλο για τη διασκέδαση των πλουσίων. Είναι εκπληκτικά αναζωογονητικό να βλέπεις μια ταινία όπου το ταξίδι του ήρωα είναι ένα ταξίδι ηθικής κι επιλογής. Ένας αγώνας που οι άνθρωποι μπορούν να κατανοήσουν. Αν τώρα, θα έπρεπε να βρω ένα λάθος, θα ήταν ότι η ταινία γυρίστηκε με βάση τη δημιουργία ενός franchise. Αν και αυτό δεν θα έχει σημασία σε μακροπρόθεσμη βάση, οι παραγωγοί και οι σεναριογράφοι θα έπρεπε να επικεντρωθούν περισσότερο στο να κάνουν το «Αγώνες Πείνας» να μοιάζει με μια ολοκληρωμένη ταινία. Εδώ το σενάριο επικεντρώνεται περισσότερο στη θέσπιση του σύμπαντος αντί της δημιουργίας των χαρακτήρων. Η επόμενη ταινία πιθανότατα θα εστιάζεται πιο πολύ στους χαρακτήρες, αλλά αυτό δεν την βοηθά τώρα.
Παρόλα αυτά, ποιος νοιάζεται θα μου πείτε; Με μια συναρπαστική ιστορία που στην πραγματικότητα έχει κάτι να πει, εξαιρετικές ερμηνείες κι άψογη παραγωγή, οι «Αγώνες Πείνας» είναι μια τολμηρή, έξυπνη και διασκεδαστική ταινία. Μακάρι όλες οι ταινίες δράσης να ήταν τόσο καλές.
Οι σημαντικότερες ταινίες επιστημονικής φαντασίας τείνουν να μένουν αξέχαστες όταν έχουν κάτι περισσότερο από ρομπότ, διαστημικά σκάφη και γενικά την απεικόνιση του μέλλοντος. Αυτό που τις καθιστά αξιοσημείωτες είναι οι ιδέες και έννοιες, μικρές ή μεγάλες, που παρουσιάζονται σε αυτές. Αν καταφέρνουν να το κάνουν αυτό με έναν τρόπο μοντέρνο και διασκεδαστικό, τότε τόσο το καλύτερο. Αυτός είναι ένας λόγος που 35 χρόνια αργότερα εξακολουθούμε να θαυμάζουμε το «Star Wars». Η τριλογία της Suzanne Collins ανήκει στην ίδια κατηγορία. Μια επική περιπέτεια με κοινωνικά σχόλια και επικεφαλή μια ηρωίδα, την Katniss Everdeen (Jennifer Lawrence), με την οποία ο καθένας μπορεί να συσχετιστεί. Ωστόσο, υπάρχει, δικαιολογημένα, ανησυχία για το πώς το βιβλίο θα μεταφερθεί στην μεγάλη οθόνη αφού, περισσότερο από ότι στο «Χάρι Πότερ» και το «Λυκόφως», ο αποκλεισμός ακόμα κι ενός μεμονωμένου στοιχείου θα μπορούσε να ανατρέψει την άψογα κατασκευασμένη ισορροπία μεταξύ φαντασίας και ρεαλισμού, που η Collins έχει δημιουργήσει. Δεν υπάρχει λόγος να φοβάστε, όμως, αφού οι «Αγώνες Πείνας» νομίζω είναι ότι ένας πιστός αναγνώστης θα μπορούσε να ζητήσει, αλλά ακόμα περισσότερο είναι το είδος της ταινίας που υπόσχεται μια πραγματικά εξαιρετική τριλογία. Με τα στούντιο του Χόλιγουντ να προσπαθούν να προσαρμόσουν κάθε ημι-δημοφιλές μυθιστόρημα με την ελπίδα της δημιουργίας του επόμενου «Λυκόφως», ελάχιστες από τις ταινίες θα καταλήξουν να έχουν την πολυπλοκότητα και το βάθος έτσι ώστε να αντέξουν στη δοκιμασία του χρόνου. Το συγκεκριμένο είναι στη σωστή κατεύθυνση, αφού και πολύ καλή ταινία είναι και απευθύνεται στο ευρύτερο δυνατό κοινό. Υπάρχει αρκετός έρωτας έτσι ώστε να έχουν οι άνθρωποι κάτι να εξεγείρονται (να περιμένετε τη δημιουργία ομάδων τύπου «Team Peeta»), με τη δράση να είναι εξίσου έντονη και αποτελεσματική χωρίς να είναι υπερβολικά γραφική.
Τα εύσημα πηγαίνουν άμεσα στον Gary Ross, μια φαινομενικά περίεργη επιλογή για σκηνοθέτη, που τελικά αποδεικνύεται ότι ήταν και η σωστή. Ευρύτερα γνωστός για ταινίες όπως το Το Μεγάλο Φαβορί και το εντυπωσιακό Pleasantville, ο Ross κάνει κάτι πολύ διαφορετικό σε σχέση με ότι έχει κάνει πριν. Η ιστορία ξεκινά με έναν απλά διατυπωμένο πρόλογο που μας εισάγει στη γραμμή σκέψης που επιτρέπει κάτι σαν τους Αγώνες Πείνας να υπάρχει. Δεν υπάρχει απαιτούμενη ανάγνωση του μυθιστορήματος πριν από την είσοδο στον κινηματογράφο προκειμένου να «την καταλάβεις» και είναι πολλά περισσότερα από όλες τις «το αγαπημένο σας βιβλίο τώρα και με εικόνες» ταινίες που γυρίζονται και μοιάζουν να αποτελούν το αποδεκτό πρότυπο. Η ταινία του Ross καταφέρνει να δημιουργήσει ένα δικό της καθορισμένο σύμπαν, γεμάτο με πραγματική συγκίνηση, ζωντανούς χαρακτήρες και μια απτή αίσθηση της απόγνωσης και της φθοράς. Αυτός ο κόσμος αιμορραγεί με σκληρότητα, από την οποία ο σκηνοθέτης δεν υποχωρεί ποτέ. Ακόμη και πολυτέλεια απεικονίζεται ως σχεδόν καταπιεστική. Τα πλάνα χειρός που χρησιμοποιούνται σε όλη την ταινία, προσδίδουν μια αίσθηση αληθοφάνειας και είναι πιο χρήσιμα στις στιγμές της βίας, μιας βίας που ο Ross καταφέρνει να απεικονίσει με έναν πραγματικό αλλά συγκρατημένο τρόπο. Είναι σαφές, όμως, ότι ιδιαίτερη προσοχή έχει δοθεί και στο καστ της ταινίας. Σε έναν ρόλο που είναι πολύπλευρος κι απαιτητικός σωματικά, η Jennifer Lawrence διαπρέπει. Από τη ψυχρή θέληση της να επιβιώσει μέχρι τη στοργή και την αγάπη της για τους ευάλωτους, η Lawrence είναι πραγματικά μοναδική στη μετάδοση συναισθημάτων μέσα από τα μάτια της κι αποτυπώνει τις αντικρουόμενες πλευρές της φύσης της Katniss τέλεια. Τα μάτια της είναι ο καθρέφτης της ψυχής της Katniss. Κινείται ανάμεσα σε κάθε συναίσθημα με τόση ευκολία που πραγματικά σε μαγνητίζει. Ο Woody Harrelson και η Elizabeth Banks επίσης εντυπωσιάζουν ως μέντορες των αφιερωμάτων της District 12. Σωστή επιλογή κι ο Hutcherson ως ο χαρισματικός κι ευαίσθητος Peeta, ο Tucci ως Caesar Flickerman κι ο Sutherland ως πρόεδρος Snow. Στην πραγματικότητα, για τους λάτρεις του μυθιστορήματος είναι δύσκολο να ξεχωρίσεις έναν χαρακτήρα που δεν έχει γίνει σωστή επιλογή ηθοποιού.
Ενώ η ταινία είναι απόλυτα απολαυστική κι έντονα συναρπαστική, το σημαντικότερο προσόν της είναι ότι μοιάζει πολύ περισσότερο σαν ένα σοβαρό δράμα παρά μια υπερπαραγωγή του καλοκαιριού. Ασχολείται με θέματα όπως εκείνα της αυτοθυσίας, της θνησιμότητας και της εξέγερσης με έναν ευαίσθητο και ορθό τρόπο. Ακόμα και οι λίγες στιγμές τυποποιημένου θεάματος χρησιμοποιούνται τέλεια, είτε για να αποδείξουν ποσό ξενική μοιάζει η Capitol στην Katniss ή ως ένα εργαλείο για να τονιστεί η αντίδρασή της στα γεγονότα που λαμβάνουν χώρα. Τα αλληγορικά στοιχεία της ιστορίας, δε, εκτελούνται θαυμάσια, όπως η ριάλιτι τηλεόραση ως ένας τρόπος κρατικού ελέγχου, με τους μη έχοντες να σκοτώνουν ο ένας τον άλλο για τη διασκέδαση των πλουσίων. Είναι εκπληκτικά αναζωογονητικό να βλέπεις μια ταινία όπου το ταξίδι του ήρωα είναι ένα ταξίδι ηθικής κι επιλογής. Ένας αγώνας που οι άνθρωποι μπορούν να κατανοήσουν. Αν τώρα, θα έπρεπε να βρω ένα λάθος, θα ήταν ότι η ταινία γυρίστηκε με βάση τη δημιουργία ενός franchise. Αν και αυτό δεν θα έχει σημασία σε μακροπρόθεσμη βάση, οι παραγωγοί και οι σεναριογράφοι θα έπρεπε να επικεντρωθούν περισσότερο στο να κάνουν το «Αγώνες Πείνας» να μοιάζει με μια ολοκληρωμένη ταινία. Εδώ το σενάριο επικεντρώνεται περισσότερο στη θέσπιση του σύμπαντος αντί της δημιουργίας των χαρακτήρων. Η επόμενη ταινία πιθανότατα θα εστιάζεται πιο πολύ στους χαρακτήρες, αλλά αυτό δεν την βοηθά τώρα.
Παρόλα αυτά, ποιος νοιάζεται θα μου πείτε; Με μια συναρπαστική ιστορία που στην πραγματικότητα έχει κάτι να πει, εξαιρετικές ερμηνείες κι άψογη παραγωγή, οι «Αγώνες Πείνας» είναι μια τολμηρή, έξυπνη και διασκεδαστική ταινία. Μακάρι όλες οι ταινίες δράσης να ήταν τόσο καλές.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου