The Martian [4/5]

Μετά τη δυσνόητη ασυναρτησία του «Συνηγόρου», την ανιαρή «Έξοδο» και τον απογοητευτικό «Προμηθέα», μπορεί κανείς εύκολα να αντιληφθεί την ανησυχία των απανταχού σινεφίλ για το αν η «Διάσωση» θα προστεθεί στην λίστα με τις απογοητεύσεις του Ridley Scott, ή θα αγγίξει τα στάνταρ που ο ίδιος ο 77χρόνος σκηνοθέτης έθεσε στην αρχή της καριέρας του. Ευτυχώς, τα νέα είναι καλά και το τελευταίο σκηνοθετικό εγχείρημα του Scott, αν κι ίσως όχι απόλυτα η ταινία που θα περιμένατε από το τρέιλερ, είναι ένα φρέσκα εύθυμο και αφοπλιστικά διασκεδαστικό έργο που σηματοδοτεί και μια πρωτιά: είναι η πρώτη εκ προθέσεως ψυχαγωγική ταινία του σκηνοθέτη με ένα βαθύ νόημα.

Ως το τρίτο συνεχόμενο φθινοπωρινό blockbuster που εξελίσσεται στον διάστημα (και το δεύτερο με πρωταγωνιστή τον Matt Damon), η «Διάσωση» μπορεί να μη διαθέτει την τεχνική φιλοδοξία του «Gravity» ή τη φιλόδοξη υπέρβαση του «Interstellar», διαθέτει όμως τα απαραίτητα εκείνα συστατικά που το μετατρέπουν στην πιο cinema-friendly ταινία των τελευταίων ετών με θέμα τα αστέρια. Η ομορφιά της ταινίας βρίσκεται στην απλότητά της. Παρά το γεγονός ότι έχει πάνω από δύο ώρες διάρκεια, διαθέτει γοργό ρυθμό χάρη στην πολύ απλή κεντρική δυναμική της. Μέσα στα πρώτα πέντε λεπτά, το στάτους κβο της ταινίας έχει εδραιωθεί με συγκλονιστική αποτελεσματικότητα: ο αστροναύτης Mark Whatney εγκαταλείπεται -καθώς θεωρείται- νεκρός στην επιφάνεια του Άρη και πρέπει να αγωνιστεί να επιβιώσει σε έναν πλανήτη που ανά πάσα στιγμή μπορεί να του πάρει τη ζωή. Η υπόθεση είναι πολύ ξεκάθαρη, και σπάνια γίνεται πιο περίπλοκη πέρα από αυτή την πολύ βασική πάλη ενάντια στις συντριπτικές πιθανότητες και το αδιάφορο σύμπαν.

Με τα δεινά του Mark να μη διαφέρουν και πολύ από εκείνα του Chuck Noland στον «Ναυαγό» ή του ανώνυμου πρωταγωνιστή στο «Όλα Χάθηκαν», το αστρικό σκηνικό της ταινίας εδώ χρησιμεύει ως πύλη προς ένα ευρύτερο σχόλιο σχετικά με την ανθρώπινη αλληλεξάρτηση και συνεργασία. Σε αντίθεση με το «Interstellar» που ασχολείται με την ιδέα των επανδρωμένων διαστημικών πτήσεων ως απόδειξη της ικανότητας της ανθρωπότητας να φτάσει πέρα από πολύ κυριολεκτικά όρια, εδώ το διαστημικό πρόγραμμα δεν είναι τόσο πολύ για την επίτευξη στόχων πέρα από την ανθρώπινη εμπειρία, αλλά ένας θαυμάσια αισιόδοξος διαλογισμός για την προθυμία της ανθρωπότητας να καταφέρει την επιδίωξη ενός υψηλότερου ιδανικού. Στην περίπτωση αυτή, να φέρει τον Mark Whatney σπίτι. Αυτός είναι ο πυρήνας της κοσμοθεωρίας της «Διάσωσης».

Με ξεκάθαρο το θεματικό κομμάτι του φιλμ, το σενάριο του Drew Goddard και η σκηνοθεσία του Ridley Scott καταφέρνουν να διερευνήσουν και να αναπτύξουν όλα τα υπόλοιπα στο έπακρο, δίνοντας τη δυνατότητα στο κοινό να πάρει μια αίσθηση του τι περνά ο ήρωας, υπογραμμίζοντας το μέγεθος της κρίσης του και βάζοντάς τον στο τριπάκι της προσκόλλησης στην οθόνη, μη θέλοντας να χάσει ούτε λεπτό. Για να είμαι όμως απόλυτα ειλικρινής, αυτό που κάνει τη «Διάσωση» μια μεγάλη ταινία είναι ο Matt Damon. Μετά τον «Ξεχωριστό Γουίλ Χάντινγκ» και τον «Ταλαντούχο Κύριο Ρίπλεϊ», αυτή είναι ίσως μία από τις πιο αξέχαστες ερμηνείες του. Χωρίς την εμπνευσμένη απόδοσή του (όσο καλό κι αν είναι το σενάριο), η ταινία θα ήταν ολωσδιόλου βαρετή. Αντ` αυτού, ο Damon γίνεται ο ήρωας που θα σας φτιάξει το κέφι με τα επιτεύγματά του και θα σας κάνει να κλαίτε όταν ο νόμος του Murphy χτυπά.

Εκτός από τον Damon, όμως, γύρω του υπάρχει μια μυριάδα από πρωτοκλασάτα ονόματα, τα οποία ο Scott χρησιμοποιεί πολύ έξυπνα για να τονίσει τη σημασία του υποστηρικτικού καστ. Η ταινία βρίσκει χώρο για τους Jessica Chastain, Kate Mara, Sebastian Stan, Kristen Wiig, Jeff Daniels, Michael Pena, Sean Bean, Aksel Hennie, Chiwetel Ejiofor και Donald Glover, αποδεικνύοντας πολύ έξυπνα ότι κανένας ρόλος δεν είναι πολύ μικρός για έναν καλό κι αναγνωρίσιμο ερμηνευτή και πως ένα καλό σενάριο πάντα βρίσκει αποτελεσματικούς τρόπους ανάδειξης όλων των χαρακτήρων.

Συναισθηματικά και οπτικά συναρπαστική, αυτή η ιστορία επιβίωσης στο διάστημα έχει ισόποσες ποσότητες χιούμορ και θεάματος, μετατρέποντας τη σε ένα must-see αστρικό επίτευγμα.